Biotehnički fakultet Univerziteta u Bihaću zajedno sa još 12 partnerskih Univerziteta i instituta iz zemalja EU, zemalja Zapadnog Balkana te Republike Turske uzeo je učešće u Erasmus+ projektu „Educational Capacity Strengthening for Risk Management of Non-native Aquatic Species in Western Balkans (Albania, Bosnia and Herzegovina and Montenegro)“ – RiskMan. (ref. no. 619384-EPP-1-2020-1-TR-EPPKA2-CBHE-JP). Projekat je odobren i financiran od strane Europske unije kroz program ERASMUS+ CBHE (Erasmus+ Capacity Building in Higher Education Call EAC/A02/2019 – Selection Year 2020,
https://eacea.ec.europa.eu/sites/eacea-site/files/cbhe_2020-results.pdf)
Projektni tim Univerziteta u Bihaću, Biotehničkog fakulteta čine:
- prof. dr. Azra Bakrač,
- doc. dr. Emir Mujić i
- MA Subha Džafić, viši asistent
Glavni cilj projekta je promocija obrazovanja tzv. stakeholdera, te promocija visokog obrazovanja u oblasti procjene rizika od alohtoni, ne-nativnih (eng. non-native) vodenih vrsta i poticanje istraživanja i saradnje na upravljanju ovim vrstama u regiji Zapadnog Balkana.
Kako bi ostala konkurentna industrija akvakulture koje je trenutno jedan od najvažnijih ljudskih prehrambenih resursa na globalnom nivou, te ima važan je doprinos u sigurnosti hrane, stvaranju prihoda i zapošljavanju u lokalnim ekonomijama, tokom godina se diverzificira i uključuje alternativne vrste. Nažalost, ova praksa dovela je do uvođenja alohtonih (ne-nativnih) vrsta u za koja je utvrđeno da imaju negativan utjecaj na autohtone vrste i ekosisteme. Ekološki uticaji invazivnih stranih vrsta kreću se od interakcija pojedinih vrsta i smanjenja tzv. individualne kondicije autohtonih vrsta, pa i do opadanja populacije, lokalnih izumiranja, promjena u sastavu zajednice i uticaja na čitave procese i funkcije ekosistema. Pored ovoga, alohtone, ne-nativne vrste mogu dovesti do velikih ekonomskih šteta i značajnog uticaja na dobrobit ljudi, te su uz klimatske promjene, široko su prepoznate kao jedna od glavnih prijetnji vodenoj biološkoj raznolikosti.
S obzirom da se rizici mogu umanjiti samo komuniciranjem i edukacijom industrije akvakulture i šire javnosti o opasnostima povezanim sa puštanjem alohtonih, ne-nativnih organizama u otvoreno okruženje. Proces analize rizika uključuje protokole kroz koje je moguće identificirati potencijalno invazivne vrste i procijeniti rizike povezane s tim. Zbog svog zoogeografskog položaja i visokog stepena endemizma, biodiverzitet regiona Zapadnog Balkana je posebno ranjiv na negativne uticaje uvođenja alohtonih vrsta, što dovodi do visokog nivoa ugroženosti autohtone biološke raznolikosti. To dodatno naglašava važnost razmatranja uticaja ovih vrsta na slatkovodne ekosisteme u zemljama ovog regiona. Shodno navedenom, očekuje se da će aktivnosti i napori kroz ovaj projekat doprinijeti održivosti akvakulture, smanjiti ekonomsku distorziju i podržati zemlje koje imaju ograničenu regulativu, kako u pogledu zaštite, tako i u vezi s akvakulturom.
Partneri:
- Turkey (Koordinator): Muğla Sıtkı Koçman University
- Italy: University of Palermo
- Croatia: University of Zagreb
- North Macedonia: Hydrobiological Institute Ohrid
- Albania: ACEPSD
- Albania: ALB ADRIATICO 2013
- Albania: Agricultural University of Tirana
- Bosnia and Herzegovina: University of Sarajevo
- Montenegro: University of Montenegro
- Greece: iSea
- Bosnia and Herzegovina: University of Bihać
- Albania: University College of Business